Prawie wszystkie rodzaje organicznych odpadków stanowią doskonały materiał na kompost. Kompostowanie odpadków z gospodarstwa domowego to świetny sposób na zrobienie czegoś pożytecznego dla Twoich roślin, a jednocześnie na zredukowanie tygodniowej produkcji domowych odpadów.
Kompostowanie odpadków kuchennych jest stosunkowo proste i nie wymaga wiele specjalistycznej wiedzy. Musisz tylko wiedzieć, że takie rzeczy jak produkty zwierzęce i oleje nie powinny być kompostowane!
Częstym błędem jest myślenie, że resztki z Twojej kuchni wystarczą do wyprodukowania bogatego kompostu.
Aby zrobić kompost z resztek jedzenia, musisz je połączyć z materiałami znalezionymi w ogrodzie. Organiczne odpadki domowe zawierają dużo azotu i są znane jako „zielony” materiał do kompostowania. Resztki kuchenne muszą zostać zmieszane z dużą ilością „brązowych” materiałów, które mają wysoką zawartość węgla.
W tym artykule dowiesz się jakie korzyści płyną z kompostowania odpadów kuchennych, jakie rodzaje materiałów mogą i nie mogą być kompostowane, a także jak w prosty sposób rozpocząć kompostowanie własnych resztek jedzenia.
Kompostowanie odpadów kuchennych
Kompostowanie lubię postrzegać jako sposób natury na recykling. Bakterie i grzyby służą do rozkładania odpadów organicznych i przekształcania ich z powrotem w glebę. Kilka centymetrów kompostu wystarczy, by odżywić i chronić twoje rośliny przez cały sezon!
Po co więc marnować ten cenny surowiec?
Resztki jedzenia to coś, co produkujemy przez cały rok. Ponad połowa codziennych odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe to materia organiczna. Wszystkie resztki owoców i warzyw, skorupki jaj i inne organiczne materiały mogą być kompostowane. Możesz nawet poddać recyklingowi stare gazety i inne materiały papierowe.
Co Się Nadaję Na Kompost?
Rzeczy, które nadają się na kompost jest mnóstwo. Począwszy od resztek że stołu kuchennego, takich jak warzywa, owoce oraz ich obierki, aż po materiały papierowe, kartony, liście czy gałęzie.
Można również kompostować fusy z kawy i herbaty, papierowe herbaciane torebki, przycięte resztki z kwiatków i roślin. Gotowane resztki z obiadu, czerstwe pieczywo, stare przyprawy, a nawet skorupki jajek.
Należy również pamiętać o brązowych materiałach, czyli takich, które zawierają w sobie węgiel. Do takich materiałów zaliczamy brązowy papier, kartony, wióry drzewne, liście, patyki i gałązki, trawa, słoma, a nawet igły i szyszki sosny oraz innych iglaków.
Lista materiałów nadająca się na kompost jest spora i opisałem w artykule: „Co nadaje się na kopost?”
Nie mniej jednak, aby poprawnie kompostować, materiał, który wybierzesz, musi być przede wszystkim biodegradowalny. Lecz mimo to niektórych rodzajów resztek należy unikać.
Produkty, których nie należy kompostować:
- Mięso
- Kości
- Inne produkty pochodzenia zwierzęcego (chrząstki, tłuszcz, skóra)
- Produkty rybne
- Nabiał (mleko, ser, jogurt, itp.)
- Odpady zwierzęce
- Wszelkiego rodzaju tłuszcze i oleje
- Gotowane potrawy (ponieważ mogą wabić dzikie zwierzęta)
- Chore / zainfekowane rośliny
Tego typu rzeczy rozkładają się zbyt wolno, albo powodują naprawdę śmierdzący kompost, albo mogą przyciągać gryzonie i inne szkodniki. Dodane do kompostu mogą spowolnić proces rozkładu wszystkich innych „dobrych” składników i spowodować zachwianie równowagi w kompoście.
Poza tymi rzeczami większość odpadów kuchennych może być kompostowania. Właściwie to możesz dodać do kompostownika każdą inną materię organiczną.
Czy Można Kompostować Cytrusy?
Niestety, chemikalia i kwasowość zawarte w skórkach cytrusów mogą zabić robaki i inne mikroorganizmy, co może spowolnić rozkład w Twojej pryzmie. Poza tym, jeśli nie posiekasz ich na drobne kawałki, rozłożenie skórek cytrusów może trwać wieki, co opóźni czas, kiedy będziesz mógł wykorzystać swój kompost.
Jeśli tylko od czasu do czasu wrzucasz skórki cytrusów do swojego kompostownika, to nie jest to wielki problem, ale jeśli wermikompostujesz lub masz pojemniki na robaki (co jest niesamowicie wygodnym i bezzapachowym sposobem kompostowania, jeśli mieszkasz w mieszkaniu), wtedy rzeczy takie jak skórki cytrusów, cebula i resztki czosnku są zakazane, bo zaszkodzą robakom.
Możesz także kompostować owoce i warzywa, nawet jeśli się zepsuły lub zaczynają pleśnieć. Możesz też kompostować prawie wszystko, co zawiera mąkę, jak makaron, krakersy czy czerstwy chleb. To samo odnosi się do gotowanego ryżu czy jęczmienia. Nawet skorupki jaj mogą się tam znaleźć, o ile je wcześniej zmielisz, ponieważ są źródłem wapnia.
Jeśli chodzi o gotowane odpady żywnościowe, pamiętaj o tych samych zasadach co powyżej. Jeśli są one pochodzenia roślinnego, to powinny być w porządku. Ale jeśli zawierają jakieś produkty pochodzenia zwierzęcego lub dużo oleju, powinieneś zrezygnować z wrzucenia ich do kompostu.
Same resztki jedzenia nie dadzą kompostu…
Upewnij się, że dodając rzeczy do kompostownika, dobrze zbilansowałeś zarówno odpady kuchenne (zielone), jak i materiały bogate w związki węgla (brązowe).
Brązowe elementy to słoma, siano, drobne wióry drzewne lub trociny. Łatwo dostępnym źródłem brązowej materii są martwe liście. Wyschnięte liście najlepiej jest gromadzić jesienią i wykorzystywać je przez resztę roku. Jeśli jednak nie masz pod ręką żadnej organicznej brązowej materii, możesz również użyć rozdrobnionego papieru lub kartonu.
Jak kompostować odpady kuchenne w mieszkaniu?
Jeśli żyjesz w mieście i nie masz żadnej przestrzeni na zewnątrz, dobrym rozwiązaniem będzie specjalny wermikompostownik.
Jeżeli nie masz podwórka, możesz mieć kłopot z zebraniem wystarczającej ilości brązowej materii organicznej, aby zrobić porządną pryzmę kompostową! Dlatego wermikompostownik jest idealnym rozwiązaniem.
Bez obaw – te systemy są całkowicie bezwonne. Proces ten może być przeprowadzany przez cały rok, nawet w zimie. Wszystko co robisz, to karmisz robaki swoimi resztkami, najlepiej posiekanymi czy nawet zmiksowanymi w blenderze.
Postaraj się umieścić swój wermikompostownik w miejscu mającym między 10°C a 29°C. Musisz też dodać specjalne robaki, często nazywane „dżdżownicami kalifornijskimi” czy też kompostownikami różowymi. Nie musisz przekopywać osiedla żeby je zdobyć – na szczęście można je zamówić przez Internet.
Używając takiego pojemnika do kompostowania, w końcu otrzymasz kompost wyglądający jak fusy z mielonej kawy. Substancja ta jest pięć razy bogatsza od żyznej gleby i zawiera pożyteczne mikroorganizmy. Możesz użyć tego cennego kompostu dla swoich roślin doniczkowych i kwiatów lub jako pożywki do rozpoczęcia wysiewu.
Kompostowanie w ziemi
Jedną z zalet tej metody jest to, że kompostowane materiały pozostają chłodne i wilgotne w lecie, a cieplejsze w zimie, co wspomaga proces rozkładu. Możesz taki kompostownik wykopać w ogrodzie lub przymieszkalnym ogródku, jeśli takowy posiadasz mieszkając gdzieś w mieście.
Aby kompostować w ziemi trzeba wykopać dół głębokości około 30-35cm i zakopać w nim resztki. Staraj się to robić warstwami „zielonych”, a następnie „brązowych” materiałów. Po zakopaniu bakterie beztlenowe rozpoczną proces rozkładu, a robaki pomogą strawić resztki jedzenia. Kiedy wszystko się rozłoży, możesz wykopać powstały kompost i zastosować go w swoim ogrodzie lub doniczkach.
Niektórzy składają resztki w długich rowach. Jeśli jednak to robisz, upewnij się, że pozostawiasz je do rozkładu na długi okres czasu, aby proces ten zniszczył szkodliwe bakterie. Sugeruję pozostawienie całego zakopanego materiału na jeden lub nawet dwa sezony.
Kompostownik Bębnowy / Obrotowy
Dla osób posiadających trochę przestrzeni na zewnątrz, którzy być może nie chcą poświęcać zbyt wiele czasu na kompostowanie, najlepszym rozwiązaniem będzie kompostownik bębnowy.
Jednak taki styl kompostowania będzie wymagał regularnego obracania. Rozkładające się materiały muszą mieć wystarczająco dużo tlenu, aby mogły wykonywać swoją pracę. Jedną wielką zaletą tych modeli jest to, że bardzo łatwo je napowietrzyć. Po prostu wystarczy je obracać co parę dni. Nie wymaga to ani kopania ani machania łopatą czy widłami.
Osoby mające większe podwórka mogą rozważyć bardziej standardowy kosz na kompost. Wybierając kształt takiego kompostownika, polecam poszukać takiego z szerokim otworem na górze, by łatwo było go napowietrzyć. Dobrze się sprawują gotowe kompostowniki przypominające kształt stojącego prostokątu lub lekkiego trójkąta. Warto też upewnić się, że będzie posiadał dobrze przymocowaną pokrywę oraz wystarczająco duży otwór na dole, przez który można wyciągnąć gotowy już kompost.
Jak samemu zrobić kompostownik Do Mieszkania?
Jeśli masz do dyspozycji wolne wiadro i nie chcesz wydawać pieniędzy na gotowy kompostownik, możesz zrobić własny. Nie będzie on w stanie pomieścić większej ilości kompostu, ale taki odżywczy kompost zawsze się przyda.
Wywierć we wiadrze kilka otworów po bokach i na dnie. W taki sposób, by móc wiadro zawiesić nad ziemią. Powietrze będzie musiało się dostać do środka przez dolna dziurkę. Jeśli tak się nie stanie to zawartość stanie się beztlenowa. Nie możemy do tego dopuścić. Bezpośrednio pod wiadrem umieść tackę lub miskę, która będzie łapać wodę kapiącą z wiaderka. Taka woda jest nazywana herbatą kompostową. Można ją śmiało dodawać do roślin ponieważ zawiera cenne dla nich składniki odżywcze.
Co jakiś czas postaraj się nieco urozmaicić zawartość brązowymi materiałami. Idealnie byłoby gdybyś dodawał je warstwami. Raz resztki kuchenne, raz liście, gałązki, papier, itp.
Wymieszaj zawartość raz lub dwa razy na tydzień. Pomoże to dostarczyć tlenu do środka i przyspieszy proces rozkładania. Jeśli w środku będzie zbyt mokro, dodaj więcej suchych liści lub papieru. Jeśli będzie zbyt sucho, nawilż zawartość wodą w równomierny sposób.
Jak Długo Trzeba Czekać Na Kompost?
Potrzeba około 40-60 dni żeby materiały w mniejszym pojemniku uległy pełnemu rozkładowi. We większych pryzmach, zazwyczaj może to trwać rok lub dłużej. Ogólnie rzecz biorąc, im więcej wysiłku włożysz, tym szybciej otrzymasz kompost.
Kiedy składniki, które włożyłeś do pojemnika zamienią się w ciemnobrązowy, pachnący ziemią materiał, proces kompostowania jest zakończony. Najlepiej jest wtedy pozostawić go na miesiąc lub dwa, aby „dojrzał”, zanim zostanie wykorzystany. Nie martw się, jeżeli kompost nie jest drobny i kruchy.
Nawet jeśli jest grudkowaty, kleisty lub żylasty, z widocznymi kawałkami gałązek i skorupek jaj, jest całkiem zdatny do użytku. Można go przesiać przed użyciem, jeśli tak wolisz. Duże kawałki można wrzucić ponownie do nowej pryzmy kompostowej.
W zależności od ilości obierek, którą jesteś w stanie wygenerować, być może będziesz potrzebował trzy lub cztery takie wiaderka kompostowe o których wspominałem wcześniej. Mógłbyś w ten sposób kompostować bez przerwy i nie czekać aż poprzedni zbiornik skończy swoją pracę.